Waarom ‘Selfie met Heideggers blokhut’? Zo Heideggeriaans is dat hele blog toch niet? Inderdaad een Heideggeriaans blog zou een contradictie zijn. Maar er zijn nu eenmaal weinig filosofen die iets concreets hebben achtergelaten. Wittgensteins villa in Wenen, natuurlijk. Maar daar staat een hoge muur omheen.
Ik ben weinig dogmatisch in mijn filosofie, maar laat me leiden door hedendaagse maatschappelijke vragen waarvan ik denk dat filosofie en ethiek hulp bieden. Meest cruciaal daarbij is de vraag naar de wijze hoe de mens zich staande houdt in een tijdperk van digitalisering en globalisering, waar maatschappelijke ongenoegen leidt tot een nieuw conservatisme terwijl het klimaatprobleem om fundamentele veranderingen vraagt.
Het lijkt er op dat antwoorden op deze vragen worden overgelaten aan psychologen, economen, neurologen, biologen, experts in artificiële intelligentie, terwijl de filosofie en ethiek zich vooral bezighouden met zelfverzonnen puzzels en scholastiek op de vierkante millimeter.
Natuurlijk hebben empirische vakgebieden veel bruikbare inzichten hebben opgeleverd, maar tegelijkertijd zijn dit disciplines zijn die de mens neigen te zien als een verzameling attitudes, preferenties, genetische eigenschappen of haperende algoritmes. Deze neiging leidt ertoe dat de mens steeds minder wordt gezien als een denkend wezen dat in dialoog met anderen zelf een wereld van betekenissen bouwt, en in plaats daarvan wordt tot een behavioristisch object dat een richting is op te sturen door de juiste knopjes in te drukken.
Als soort van zij-instromer in de filosofie en ethiek wil ik hier ingaan op de vragen van vandaag door nieuwe empirische inzichten te koppelen aan de eeuwige vragen naar wie wij zijn, waarom we doen wat doen, hoe we komen tot oordelen en hoe we onze eigen wereld in kunnen vormgeven naar onze morele overtuigingen. Ik geef daarbij toe dat de posts op dit blog een beetje aan de lange kant zijn en dat ze soms de nodige moeite zullen kosten om te lezen. Desondanks hoop ik dat ze interessant genoeg zijn om hopelijk tot nieuwe gedachten en inzichten leiden.
